Mary Somerville, 26 Aralık 1780 yılında İskoçya’daki Jedburgh kentinde doğmuştur. Birçok kardeşi olmasına rağmen yalnızca iki tanesi 18 yaşına ulaşana kadar sağlıklı ve hayatta kalabilmiştir. Mary’nin babası bir amiraldi, bu sebeple sıklıkla uzakta oluyordu; Mary ise çocukluğunda Burntisland kasabasında annesi tarafından evde eğitim görmüştür. Annesi ona yalnızca dini yazılar okutmuştur, babası ise denizden döndüğünde buna karşı çıkmış, en azından okuma ve yazma bilmesi, hesap yapabilmesi gerektiğini savunmuştur. Bunun üstüne Mary 10 yaşındayken Musselburgh’da bir yatılı okula kaydolmuştur. Bu okulda yazım kurallarının yanı sıra Fransızca ve İngilizce gramerin
temelini öğrenmiştir. Bu okulda iyi bir deneyim geçirmeyen Mary, okulda bir yıl geçiremeden eve geri gönderilmiştir ve kendi kendine öğrenimine başlamıştır. Bunun yanında müzik ve resim dersleri de alan Mary hem el yazısı hem matematik öğrenmeye başlamıştır. Kendi eğitimi sırasında Fransızca, Yunanca ve Latince öğrenmiştir ve 15 yaşına girdiğinde, bir dergide gördüğü formüller üzerine cebir öğrenmeye başlamıştır, hatta anne ve babası reddetse bile gizlice Euclid’in “Geometri Öğeleri”ni okumaya başlamıştır.

Somerville, daha sonra ailesinin zorlaması üstüne evlenmiştir. Kendisi matematik ve fen dersleri almak istese de kocası kadınların akademik alanlarda geride olduğunu düşündüğü ve eğitim almış kadınlara karşı bir önyargısı olduğu için bunu reddetmiştir. Kocasının 1807’deki ve oğullarının daha sonraki ölümlerinin üstüne ise Somerville matematik alanındaki ilgisini sürdürecek imkânı bulmuştur. Bu fırsatı yakalayan Mary, kendi başına birçok araştırma yapmıştır.

Somerville 1826 senesinde yaptığı bilimsel araştırmalara dayanan makaleler yayınlamaya başlamıştır, 1831’den itibaren ise başka bilim insanlarının çalışmalarını kapsayan yazılarla makaleler yazmaya devam etmiştir ve Pierre Laplace’ın “Celestial Mechanics” kitabı da dahil olmak üzere çeviriler yapmıştır, bu çevirisi büyük bir takdir ile karşılanmıştır. Daha sonra “Fiziksel Bilimler Bağlantısı” isimli bir kitap çıkarmış, bu kitabında Uranüs’ten bahsetmiş ve bu gezegenin yörüngesini etkileme ihtimali olan varsayımsal başka bir gezegenin varlığını savunmuştur. Bu varsayımları 1846 yılında Neptün’ün keşfedilmesi ise kanıtlanmış oldu.

Mary Somerville, yaşadığı dönemdeki birçok kadın bilimcinin aksine oldukça başarılı ve ünlü olmuştur. 1833 yılında Caroline Herschel ile birlikte Kraliyet Astronomi Derneği’nin onursal üyesi olan ilk kadın bilim insanları olmuşlardır. 1848’de “Fiziksel Coğrafya” isimli kitabını yayınlamıştır ve bu kitap konudaki ilk İngilizce ders kitabı haline gelmiştir, oldukça uzun bir süre derslerde kullanılmıştır. Bu kitap aynı zamanda büyük bir başarı elde etmiş, kitap sayesinde Somerville’e Kraliyet Coğrafya Derneği tarafından Victoria Altın Madalyası verilmiştir. Mary aynı zamanda 1857 senesinde Amerikan Coğrafya ve İstatistik Cemiyeti’ne, 1870 senesinde ise İtalyan Coğrafya Cemiyet’inin üyesi olmuştur. Daha sonra dördüncü kitabı olan “Moleküler ve Mikroskobik Bilim” isimli kitabını yazmış ve 10 yıllık yazım sürecinden sonra 1869 yılında yayınlamıştır.

Mary Somerville 92 yaşına yaklaşmış, 29 Kasım 1872 yılında Napoli’de vefat etmiştir. Ölümünden önce bir matematik makalesi üzerine araştırma yapan Somerville her gün cebir soruları çözüyordur. Ölümünden bir yıl sonra kızı ölümden önce yazdığı bir çalışmanın bölümlerini “Mary Somerville’in Kişisel Hatıraları” yazısında yayınlamıştır.